ตามหลักแล้วสีของนกหงส์หยกนั้นก็มีหลักเกณฑ์เช่นกัน อย่างประเทศออสเตรเลียนั้นมีการแบ่งลักษณะออกเป็น 3 กลุ่มใหญ่ โดยใช้หลักการจัดสีขนจากลำตัวของนกหรือสีสีพื้น ซึ่งบางตัวมีลักษณะขนสีขาวสลับกับสีฟ้า กลุ่มนี้เราจะเรียกว่า “ชุดฟ้า” แต่แปลกในบางตัวที่มีสีพื้นเป็นสีเหลืองกลุ่มนี้เราจะเรียกว่า “ชุดเขียว” และในกลุ่มที่ 3 จะมีสีพื้นเป็นสีขาวและใบหน้าเหลือง กลุ่มนี้เราจะเรียกว่า “ชุดเหลือง” ซึ่งแต่ละกลุ่มนั้นมีความแตกต่างกันออกไป ทั้งในเรื่องของลายและขนาด จึงเป็นสิ่งที่ทำให้นกหงส์หยกแต่ละตัวนั้นไม่เหมือนกัน
สีของลำตัว
ชื่อของหงส์หยกนั้นมักมีการใช้เรียกตามหลักขนที่ปรากฏบนหน้าอกและส่วนล่างของลำตัว เช่น ในชุดเขียวก็จะมี สีเขียวอ่อน เขียวเข้ม เขียวเทาและเขียวมะกอก ส่วนในชุดฟ้า จะมีสีฟ้าสด สีเทาอมฟ้า สีฟ้าโคบอลท์ และสีม่วงอ่อนและเทา และสำหรับชุดสุดท้ายคือชุดสีเหลืองนั้น จะมีลักษณะลำตัวคล้ายกับชุดฟ้า แต่มีหน้าผากและหน้ากากสีเหลือง
ส่วนลายระลอกลื่น คลื่นส่วนหัว หลัง คอและปีกสีเทาอ่อน น้ำตาลแก่ ดำ เทากลาง อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับแต่ละประเภท
นอกเหนือจาก 3 กลุ่มใหญ่ ๆ นี้แล้วยังมีชนิดพิเศษซึ่งจะมีสีที่ไม่เหมือนใน 3 กลุ่มนี้คือ กลุ่มสีเหลืองกระจ่าง กลุ่มสีขาวหน้าเหลือง กลุ่มสีขาวกระจ่างทั้งตัว ซึ่ง สำหรับกลุ่มพิเศษเหล่านี้จะมีความแตกต่างจากกลุ่มด้านบนที่กล่าวมาในเรื่องของสีดวงตา คือจะมีสีแดงไม่ใช่สีดำเหมือนเช่นกลุ่มทั่วไป
แต่มันไม่จบแค่นี้ เพราะนกบางตัวก็ยังมีสีขนและลวดลายที่แตกต่างไปกว่าที่แจ้งมาอีก เพราะสีขนนั้นแบ่งได้เป็น 2 ตอน ซึ่งลวดลายแตกต่างกันโดยแบ่งเป็นตอน ๆ โดยอาจผสมกันระหว่างสี ขาวกับฟ้า เขียวกับเหลือง หรือบางทีมีขนหน้าสีเหลืองแต่อาจมีสีพื้นขาวและฟ้าก็มีความเป็นไปได้มาแล้ว
สำหรับนกหงส์หยกบางประเภท หายาก ราคาแสนแพง ซึ่งจะมีอยู่ตามร้านค้าส่วนใหญ่ไม่มากนัก
ถ้าพูดถึงการจำแนกนกหงส์หยกนั้น
สามารถจำแนกได้ดังนี้คือ
ชุดสีฟ้า ชุดนี้เป็นที่รู้จักกันดีของคนเลี้ยงนกหงส์หยกทั่วไป ลักษณะที่เห็นคือ ขนหน้าอกสีฟ้าสด อาจมีบ้างที่เข้มหรืออ่อนและอาจเป็นสีเทาก็ได้ แต่ลายที่สลับนั้นจะมีสีเข้มต่างกัน หงส์หยกฟ้าปนขาวจะมีขนหน้าอกขาวข้างในจะลึก ๆ ขนด้านนอกสุดหรือปลายขนจะมีสีฟ้า ส่วนลายจะมีสีเทาหางสีฟ้าอ่อนและขนยาว หงส์หยกฟ้าปีกเทานี้ จะมีลายระลอกคลื่นเป็นสีเทา แรเงาส่วนของขนหน้าอกเป็นสีฟ้าอ่อน มีลายสีเทาที่หางสีฟ้าอ่อนและยาว หงส์หยกสีฟ้าปีกขาวจะมีสีปีกสีขาวแบบเดียวกับชนิดฟ้าอมขาว สีตรงหน้าอกและหางนั้นจะคล้ายชนิดเดียวกับสีฟ้าธรรมดา
สำหรับหงส์หยกในชุดสีฟ้า ที่ขึ้นชื่อว่ามีสีสวยที่สุดคือ สีม่วงและม่วงปีกขาว แต่หลักเกณฑ์นี้จะรวมถึงนกสีฟ้าหน้าเหลืองไว้ด้วย ยกเว้นแต่ว่านกนั้นจะมีหน้าผากเหลืองและหน้ากากเหลืองเท่านั้น
นกกลุ่มสีฟ้าเท่านั้นที่เป็นนกที่ไม่มีสีเทาปน นกพวกนี้มีหางดำ และหน้าอกจะมีสีเทาปน แม้กระทั่งตอนเป็นลูกนกก็จะไม่มีสีเทาปนอยู่ด้วยเลย
นกสีอบเชย
นกสีอบเชยนี้มีแก้มดำหรือเทา มีสีคล้ายอบเชยหรือน้ำตาลแก่ แต่มีขนหน้าอกเป็นสีอ่อน ๆ กว่านกตัวอื่น สีพื้นจะเป็นสีม่วงอ่อน ๆ ลายแต้มนั้นจะเป็นสีอบเชย หรือสีโอปอล์มีสีสลับเป็นสีม่วงและชมพูอ่อนสลับดำและน้ำตาล มองดูสวยงามมาก ๆ ซึ่งสีที่คนนิยมมากนั้นจะเป็นสีพื้นฟ้า มากกว่าพื้นเขียว
นกหงส์หยกอิลบิโนและลูติโน
นกชนิดนี้มีข้อจำกัดทางอารมณ์เล็ก น้อย คือไม่เหมาะที่จะเลี้ยงไว้ที่บ้านนัก เนื่องจากสีขนจะสกปรกง่ายดูไม่สวยงาม นกหงส์หยกอิลบิโนและลูติโนนี้จะเป็นสีแดง ขนสีเหลืองหรือขาวไม่มีลวดลาย การเลี้ยงส่วนใหญ่นั้นมักเลี้ยงในกรงใหญ่อยู่ในสวยและอยู่รวมกันกับนกอื่น ๆ ที่สีแตกต่างกัน
โอปอล์
นกชุดนี้มีลักษณะทางเพศตามพ่อแม่ของมัน ถือเป็นนกที่มีผู้นิยมเลี้ยงอย่างมาก เป็นนกชุดที่มีสีสวยงาม มีขนหน้าอกขาวสะอาด มีขนปีกสีโอปอล์ ด้านหลังตอนบนจะมีสีสลับคล้ายโอปอล์ ส่วนใหญ่แล้วมักมีผู้นิยมเลี้ยงนกสีนี้ไว้ตามบ้าน
นกหงส์หยก Pied
ถ้าเป็นนกหงส์หยกประเภทลายพร้อยเป็นลายตามซอกขน และเป็นลายเด่นนั้น จะมีลายสลับเป็นสีดำหรือเหลืองบนพื้นขาว นกที่มีลายพร้อยนี้ตาจะมีสีปกติ แตกต่างจากนกที่มีลายพร้อยตามซอกขนจะมีตาเป็นสีเลือดหมูแก่ ขอบตาไม่มีสีเส้นวงกลมเป็นสีฟ้าเหมือนกันกับนกอื่น ๆ
สำหรับสีมาตรฐานของนกหงส์หยกของสมาคมนกหงส์หยกอเมริกานั้น จะมีการแยกลักษณะเอาไว้ดังนี้
– สีน้ำเงิน ปีกเทา
จะมีสีลำตัวทั่วไปเป็นสีฟ้าอ่อน หางยาวสีเดียวกัน ส่วนบนจะเป็นสีน้ำเงินและสีฟ้าแก่
– สีเขียวโอลีฟ ซีนนะมอน
สีนี้จะมีลักษณะเช่นเดียวกับสีเขียวอ่อน
– สีฟ้า ซีนนะมอน
สีปกคลุม: รอบคอทั้ง 2 ด้านนั้นจะมีสีพื้นเป็นสีขาว ประกอบด้วยจุดสีน้ำตาลข้างละ 3 จุด ส่วนบริเวณกระพุ้งแก้มเป็นสีม่วงไวโอเล็ต ส่วนบริเวณสีลำตัว สีข้าง หลัง สะโพก อก และตอนล่างนั้นจะเป็นสีฟ้าอ่อน ๆ มีริ้วลายพาดเป็นสีน้ำตาลบนพื้นขาวของแก้ม คอและปีก หลังศีรษะ ขนหางยาว ก้านหางจะมีสีน้ำตาลสลับฟ้า
สีม่วง ปีกเทา
สีนี้จะมีลักษณะลำตัวเป็นสีม่วงจาง ๆ และสีหางจะเหมือนกับลำตัวและยาว
สีม่วงสด ปีกเทา
จะมีลักษณะเป็นสี แต่ลำตัวเป็นสีม่วงสดจาง ๆ
สีเขียวแกมเทา ปีกเทา
ลักษณะคือ เหมือนกันกับสีเขียวอ่อนปีกเทา แต่จะสลับด้วยสีเขียวเหลืองอ่อน กระพุ้งแก้มเป็นสีเทาอ่อน หางมีขนสีเทาแก่และยาว
สีเทา ปีกเทา
สีนี้มีลักษณะอย่างเดียวกับสีฟ้าปีกเทา ลักษณะลำตัวมีสีเทาจาง ๆ ขนหางเป็นสีเทาเข้มและยาว
สีม่วงสด ซีนนะมอน
ลักษณะเช่นเดียวกันกับสีฟ้า ปลาหางเป็นสีม่วงแก่ ๆ
สีเทา ซีนนะมอน
ลักษณะเป็นเช่นเดียวกันกับสีฟ้า แต่มีลำตัวเป็นสีเทาอ่อน
สีเทาสลับเขียว ซีนนะมอน
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีฟ้า และลำตัวจะเป็นสีม่วงอ่อน
สำหรับการสังเกตุที่เห็นได้เด่นชัดในกลุ่มนกสี ซีนนะมอนนี้ นกตัวผู้นั้นจะมีสีเข้มกว่าตัวเมียทุก ๆ สี เลยทีเดียว
สีเหลืองปลอด นัยน์ตาแดง
พันธุ์ลิวทิโนส์ สีเหลืองปลอดทั้งตัว
นัยน์ตา : แดงสดใส หางยาว ขนสีขาวเริ่มมีเทาอ่อน ๆ
สีขาวปลอด นัยน์ตาแดง
พันธุ์แอลบิโน จะมีสีขาวปลอดทั้งตัว
นัยน์ตา : แดงสดใส
สีเขียวอ่อน ปีกเหลือง
สีปกคลุม: เหลืองสด บริเวณรอบลำคอนั้นจะประกอบด้วยจุดสีเทาจาง ๆ ข้างละ 3 จุด (ถือว่าหากเป็นสีเทาอ่อนนั้นยิ่งอ่อนจะยิ่งดีมาก)
สีลำตัว : ไม่ว่าจะเป็น อก สีข้าง หลังสะโพกรวมถึงตอนล่างส่วนใหญ่เป็นสีเขียวใบหญ้า
สีเขียวแกมเทา ปีกเทา
ถือว่ามีลักษณะเช่นเดียวกับสีเขียวอ่อนปีกเทา แต่สลับด้วยสีเขียวเหลืองอ่อน กระพุ้งแก้มมีสีเทาอ่อน และมีหางยาวขนมีสีเทาแก่
สีเทา ปีกเทา
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีฟ้าปีกเทา แต่ลำตัวเป็นสีเทาจาง ๆ ขนหางจะยาวและมีสีเทาเข้ม
สีเขียวอ่อน
สีปกคลุมส่วนบนนั้นจะมี ส่วนรอบคอเป็นสีเหลืองสด มีจุดประสีดำเป็นวงกลม ข้างละ 3 จุด ทำให้ดูงามโดดเด่น จุดหนึ่งแต้มอยู่ที่ตรงฐานกระพุ้มแก้มเป็นพื้นสีม่วง
สีลำตัวทั่วไป: หลัง อก สะโพก หน้า สีข้างและตอนล่างเป็นสีเขียวอ่อนทึบ ๆ และเป็นเงา ที่แก้มมีลายริ้ว เส้นสีดำ ส่วนบริเวณด้านหลังคอและปีก ตัดกันเป็นเงาพื้นเหลือง
หาง: ขนหางจะยาวมีสีกรมท่า
สีเขียวอ่อน ปีกเทา
จะมีสีปกคลุม ค่อนข้างไปทางสีเหลือง มีสีเทาเป็นจุดประอยู่ที่ข้างคอ ด้านละ 3 วง ซึ่งถือว่าเป็นจุดสีเทาอ่อนเท่าไหร่ก็จะยิ่งดี มีสีกระพุ้งแก้มเป็นสีม่วง
สีลำตัวทั่วไปนั้น ส่วนหลัง สีข้างและสะโพกตอนล่างส่วนใหญ่จะเป็นสีเขียวหญ้าชะอุ่ม มีริ้วลายเป็นสีเทาจาง สลับฟ้าอ่อน ๆ เป็นเส้น ๆ ขวางบนแก้ม หลังคอและปีกทั้งสองข้าง
สีฟ้า ปีกเทา
สีปกคลุม ส่วนบน ระหว่างด้านข้างของลำคอเป็นสีฟ้าจาง ๆ ค่อนข้างขาวและมีจุดประสีเทาอยู่ข้างละ 3 จุด จุดหนึ่งอยู่ตรงฐานของกระพุ้งแก้ม เป็นสีม่วงไวโอเล็ต
สีลำตัวทั่วไปแล้ว อก สีข้าง หลัง สะโพก ส่วนใหญ่เป็นสีฟ้าสด มีริ้วลายเป็นทางบนแก้ม ศีรษะ หลัง และปีกสีเทาสลับดำอยู่กึ่งหนึ่ง หางยาวเป็นสีฟ้าแก้มเทาสลับดำกึ่งหนึ่ง หางยาวเป็นสีฟ้าแกมเทา
สีเขียวแก่
ลักษณะของสีปกคลุมจะเหมือนกันกับสีเขียวอ่อน แต่เข้มกว่า ขนหางจะยาวสีสันเข้มจัด ได้สัดส่วน
สีเขียวโอลีฟ
ลักษณะเช่นเดียวกับสีเขียวแก่ ลำตัวเป็นสีเขียวผลมะกอก หางมีสีเข้ม ยาวได้สัดส่วน
สีเขียวโอลีฟ ปีกเหลือง
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีเขียวแก่
สีเขียวอ่อน พันธุ์สีเหลือบ
สีปกคลุมนั้น ด้านหลังศีรษะจะมีสีเหลืองแผ่ปกคลุมกลมกลืนกันกับสีเขียว ของลำตัว ได้ระดับตรงปลายของปีกทั้งสองเป็นตัววี มีจุดกลม ๆ สีดำบริเวณคอ 6 จุด เป็นจุดสังเกตุ
สีลำตัวทั่วไปนั้น อก สะโพก สีข้างและหลัง ตอนล่างส่วนใหญ่เป็นสีเขียวใบหญ้า
ปีก: จะมีสีเหลือบเช่นเดียวกันกับหอยมุกสีเดียวกับลำตัว มีริ้วลายเป็นทาง และขนหางยาวเป็นสีเหลือบเช่นเดียวกัน
สีเขียวแก่ พันธุ์สีเหลือบ
มีลักษณะเดียวกันกับสีเขียวอ่อน
สีเหลืองอ่อน จะรวมจำพวกสีเหลืองอ่อน ซีนนะมอน
สีปกคลุมจะมีสีเหลืองอ่อนและอก หลัง สะโพก สีข้างและปีกนั้นมีสีเหลืองปลั่ง หางยาว สีขนบริเวณหางจะอ่อนกว่าลำตัวเล็กน้อย
สีเหลืองแก่ ก็จะรวมจำพวกสีเหลืองแก่ ซินนะมอน
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีเหลืองอ่อน แต่สีจะเข้มกว่า
สีเหลืองโอลีฟ
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีเหลืองแต่สีค่อนไปทางสีมัสตาร์ด
สีขาว
สีปกคลุม เป็นสีขาวชุ่มและสด
สีลำตัวทั่วไปนั้น สีข้าง หลัง สะโพกและอก ไปจนถึงตอนล่างจะเป็นสีขาวทั้งหมด โดยส่วนหางและปีกจะมีสีขาวสนิท บางลักษณะจะมีจุดวงกลมเป็นสีเทาข้างคอข้างละ 3 จุด โดยหากเป็นจุดเทาอ่อนยิ่งอ่อนยิ่งดี
สีฟ้า พันธุ์สีเหลือบ
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีเขียวแก่ แต่ตอนบนเป็นสีขาวคลุมแทนสีเหลือง ลำตัวเป็นสีฟ้า
สีน้ำเงิน พันธุ์สีเหลือบ
ลักษณะคือคล้ายสีฟ้าเหลือบ หางยาว ลำตัวสีน้ำเงินล้วนหรือสีฟ้าปนน้ำเงิน ส่วนหางสีน้ำเงินได้สัดส่วน
สีฟ้า
สีปกคลุมรอบบริเวณลำคอค่อนไปทางขวา ประด้วยจุดสีดำกลม ๆ และอยู่บริเวณฐานกระพุ้งแก้ม สีพื้นส่วนแก้มเป็นสีออกม่วง ๆ
สีลำตัวทั่วไป จะเป็นสีฟ้าครามอ่อน ๆ ที่ส่วนหลัง อก สะโพก สีข้าง ไปจนถึงตอนล่างเป็นสีเดียวกัน มีริ้วเป็นสีดำบริเวณแก้ม คอ หลังศีรษะ ปีกตัดกับสีพื้นสีฟ้าอ่อนเกือบจะเป็นสีขาว หางเป็นสีกรมท่าอ่อน ๆ และขนยาวได้สัดส่วน
สีน้ำเงินฟ้า
มีลักษณะเช่นเดียวกันกับสีฟ้า แต่มีสีน้ำเงินหนาทึบในบางแห่ง หางมีสีน้ำเงินแก่ได้สัดส่วน
สีม่วงสด
ลักษณะอย่างเดียวกันกับสีน้ำเงิน ฟ้า แต่ลำตัวเป็นสีม่วงถึงแดงเข้ม ค่อนข้างไปทางสีชมพูแก่ หางยาว และขนหางเป็นสีม่วงแก่ได้สัดส่วน
สีม่วงไวโอเล็ต
มีลักษณะเช่นเดียวกับสีฟ้า แต่สีเข้มไปทางม่วงทั่วลำตัวจนถึงหาง ส่วนบริเวณขนหางเป็นสีแก่ได้สัดส่วน
สีม่วงสด พันธุ์สีเหลือบ
มีลักษณะเช่นเดียวกับพันธุ์สีฟ้าเหลือบ แต่เป็นสีม่วงสด
สีม่วงไวโอเล็ต เหลือบ
มีลักษณะเช่นเดียวกันกับสีฟ้าพันธุ์สีเหลือบ
สีเทาเหลือบ
มีลักษณะอย่างเดียวกันกับสีฟ้าเหลือบ
สีเขียวแกมเทา เหลือบ
มีลักษณะเช่นเดียวกันกับสีเขียวอ่อนเหลือบ แต่ลำตัวเป็นสีเทาออกหน้าและสีเขียวอ่อนจาง ๆ สลับอยู่ด้วย
สีเทา
สีปกคลุม ส่วนใหญ่นั้นเป็นสีขาว ประด้วยแต้มสีดำ ด้านข้างของลำคอด้านละ 3 จุด และอีกจุดหนึ่งตรงฐานด้านล่างของแผงแก้มจะเป็นสีเทา
สีลำตัวโดยทั่วไป หน้า อก สะโพก และหลัง รวมถึงท้องด้านล่างเป็นสีเทาแก่ มีจุดดำประที่แก้ม ด้านหลังของศีรษะหรือท้ายทอย คอและปีกรวมถึงยาวเป็นสีฟ้า
สีเทาอ่อนแกมเขียว
มีลักษณะคล้ายสีเขียวอ่อน ยกเว้นแต่จุดสีเทาที่ประอยู่บนแผงแก้ม
สีลำตัวทั่วไป เป็นสีเขียวเข้ม หางยาวสีดำ
สีเทาแกมเขียว
มีลักษณะสีไม่เข้มและอ่อนเกินไปนัก เป็นสีขนาดกลาง ลักษณะค่อนไปทางสีเขียวแก่ แต่อยู่ในรุปทรงของพันธุ์สีเทา
สีเทาแก่แกมเขียว
ลักษณะคล้ายกันกับพันธุ์สีเขียวมะกอกหรือสีโอลีฟปนเทา
สีชนวน
สีปกคลุมส่วนใหญ่ สีคล้ายกระดานชนวนหรือจัดให้อยู่ในจำพวกสีเทาค่อนไปทางขาว มีจุดสีดำสามจุดประที่ข้างลำคอทั้งสองข้างและตรงฐานของแผ่นแก้ม ซึ่งมักจะมีสีม่วงไวโอเล็ต
สีลำตัวทั่วไปนั้น ด้านสีข้าง สะโพก และหลัง ไปจนถึงส่วนล่างมีสีเทาหรือสีกระดานชนวนแกมเขียว ด้านส่วนบนของสันหลังและหลัง มักจะมีพื้นสีขาว ส่วนหางยาวเป็นสีน้ำเงินเข้มหรือฟ้าแก่
นกชนิดใหม่ ๆ
นกชนิดใหม่คือนกที่ผสมออกมามีสีแปลกตาจะกลายเป็นที่ต้องการของผู้คลั่งไคล้นกหงส์หยกทั่วไป ในระยะแรก ๆ ที่จะคว้าและผลิตได้ นกชนิดนี้จะมีขนที่บนหัวคล้ายกับทรงผมม้าของคน และสำหรับบางตัวจะมีขนตรงหน้าผากเหนือจมูกคล้ายหงอน
นกหงส์หยกที่เรียกว่า Crested budgerigars จะแบ่งเป็น 3 ชนิด คือ
1. ชนิดที่มีขนบนหัวแบบเต็มวงกลม
2. ชนิดที่มีขนบนหัวแบบครึ่งวงกลม
3. ชนิดมีพู่
ซึ่งทั้ง 3 ชนิดนี้ ล้วนแต่เป็นนกหงส์หยกที่สวยงามแปลกตาอย่างยิ่
